Rise in Fake Rs 500 Notes Detected in India, RBI Annual Report Reveals

Rise in Fake Rs 500 Notes Detected in India, RBI Annual Report Reveals

2022-23 ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದ ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (RBI) ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದೆ. ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ನಕಲಿ 500 ರೂ ನೋಟುಗಳ ಪತ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಏರಿಕೆಯನ್ನು ವರದಿ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಇದು ಮೌಲ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ರೂ 500 ಮತ್ತು ರೂ 2,000 ನೋಟುಗಳ ಪ್ರಾಬಲ್ಯದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಹಾಗೆಯೇ ಇತರ ಮುಖಬೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳ ಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. 2,000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಚಲಾವಣೆಯಿಂದ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ವರದಿಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ವಿವರಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸೋಣ.

 500ರ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳ ಪತ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆ

 RBI ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, FY23 ರಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾದ ನಕಲಿ ರೂ 500 ನೋಟುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಹಿಂದಿನ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 14 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. FY23 ರಲ್ಲಿ, ಒಟ್ಟು 91,110 ನಕಲಿ ರೂ 500 ನೋಟುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ FY22 ರಲ್ಲಿ 79,669 ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳು ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ. ನಕಲಿ ರೂ 500 ನೋಟುಗಳ ಈ ಉಲ್ಬಣವು ಭಾರತದ ಕರೆನ್ಸಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಸಮಗ್ರತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಳವಳವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

 ರೂ 500 ಮತ್ತು ರೂ 2,000 ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೋಟುಗಳ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ

 ಮಾರ್ಚ್ 31, 2023 ರಂತೆ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್ನೋಟುಗಳ ಒಟ್ಟು ಮೌಲ್ಯದ ಮೌಲ್ಯದ 500 ಮತ್ತು 2,000 ರೂಗಳ ಬ್ಯಾಂಕ್ನೋಟುಗಳ ಸಂಯೋಜಿತ ಪಾಲು ಶೇಕಡಾ 87.9 ರಷ್ಟಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯು ಹೈಲೈಟ್ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಾರ್ಚ್ 31 ರಂದು ದಾಖಲಾದ 87.1 ಶೇಕಡಾದಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. , 2022. ರೂ 500 ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೋಟುಗಳ ಪ್ರಮಾಣವು 37.9 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಅತ್ಯಧಿಕ ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ನಂತರ ರೂ 10 ಮುಖಬೆಲೆಯ ಬ್ಯಾಂಕ್ನೋಟುಗಳು ಶೇಕಡಾ 19.2 ರಷ್ಟಿದೆ.

 ಇತರೆ ಪಂಗಡಗಳಲ್ಲಿ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳ ವ್ಯಾಪಕತೆ

 ನಕಲಿ 500 ನೋಟುಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿರುವಾಗ, ಆರ್‌ಬಿಐ ವರದಿಯು ಇತರ ಮುಖಬೆಲೆಯ ನಕಲಿ ನೋಟುಗಳ ಪತ್ತೆಯನ್ನೂ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. FY23 ರಲ್ಲಿ, ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ 78,699 ನಕಲಿ ರೂ 100 ನೋಟುಗಳನ್ನು, 27,258 ನಕಲಿ ರೂ 200 ನೋಟುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 9,806 ನಕಲಿ ರೂ 2,000 ನೋಟುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡಿದೆ. ವಿವಿಧ ಪಂಗಡಗಳಾದ್ಯಂತ ನಕಲಿ ಕರೆನ್ಸಿಯ ಚಲಾವಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ನಿರಂತರ ಜಾಗರೂಕತೆಯ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಈ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ.

 2,000 ನೋಟುಗಳ ಹಿಂಪಡೆಯುವಿಕೆ

 ಆರ್‌ಬಿಐ ವರದಿಯಲ್ಲಿ 2000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಚಲಾವಣೆಯಿಂದ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಟೆಂಡರ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂದು ಅದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ. ತಕ್ಷಣವೇ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವಂತೆ 2000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳ ಚಲಾವಣೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಿಗೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದೆ. ಈ ಕ್ರಮವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೌಲ್ಯದ ನಕಲಿ ಕರೆನ್ಸಿಯ ಚಲಾವಣೆಯನ್ನು ತಡೆಯುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಸುರಕ್ಷಿತ ಕರೆನ್ಸಿ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

 ನಕಲಿ 2000 ರೂಪಾಯಿ ನೋಟುಗಳ ಇಳಿಕೆ

 ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 2022-23 ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ನಕಲಿ 2,000 ರೂಪಾಯಿಗಳ ನೋಟುಗಳ ಪತ್ತೆಯು ಶೇಕಡಾ 27.9 ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕುಸಿತವು ನಕಲಿ ಅಧಿಕ ಮೌಲ್ಯದ ನೋಟುಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಚಲಾವಣೆಯನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸುವಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

CURRENT AFFAIRS 2023