What is Betelgeuse, the bright red giant star?
ಭಾರತೀಯ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ‘ತಿರುವತಿರೈ’ ಅಥವಾ ‘ಅರ್ದ್ರಾ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಕೆಂಪು ನಕ್ಷತ್ರ ಬೆಟೆಲ್ಗ್ಯೂಸ್ ಅನ್ನು ಓರಿಯನ್ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜದಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬೃಹದಾಕಾರದ ಕೆಂಪು ದೈತ್ಯ ನಕ್ಷತ್ರವಾದ ಬೆಟೆಲ್ಗ್ಯೂಸ್ನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಅದು ತನ್ನ ಜೀವನದ ಕೊನೆಯ ಹಂತಗಳನ್ನು, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಇಂಗಾಲವನ್ನು ಸುಡುವ ಹಂತವನ್ನು ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ಸೂಪರ್ನೋವಾ ಆಗಿ ಸ್ಫೋಟಗೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ನೀಹಾರಿಕೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅನಿಲ ಮತ್ತು ಧೂಳಿನ ದಟ್ಟವಾದ ಮೋಡಗಳಿಂದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪರಮಾಣು ಸಮ್ಮಿಳನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ, ಅವರು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಅನ್ನು ಹೀಲಿಯಂ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ, ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಬೆಳಕನ್ನು ಹೊರಸೂಸುತ್ತಾರೆ. ನಕ್ಷತ್ರವು ತನ್ನ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನವನ್ನು ಖಾಲಿ ಮಾಡುವುದರಿಂದ, ಅದು ವಿಸ್ತರಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ದೈತ್ಯವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಹೀಲಿಯಂ ಅನ್ನು ಇಂಗಾಲ ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕದಂತಹ ಭಾರವಾದ ಅಂಶಗಳಾಗಿ ಬೆಸೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ನಮ್ಮ ಸೂರ್ಯನಂತೆ ಚಿಕ್ಕ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಹೊರ ಪದರಗಳನ್ನು ಚೆಲ್ಲುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಬಿಳಿ ಕುಬ್ಜ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದಟ್ಟವಾದ ಅವಶೇಷವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ದೊಡ್ಡ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಸೂಪರ್ನೋವಾ ಸ್ಫೋಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತವೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಕೋರ್ಗಳು ಕುಸಿಯುತ್ತವೆ, ಇದು ಅಗಾಧ ಪ್ರಮಾಣದ ಶಕ್ತಿಯ ಬಿಡುಗಡೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಫೋಟವು ಭಾರೀ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶಕ್ಕೆ ಚದುರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ನಕ್ಷತ್ರ ಅಥವಾ ಕಪ್ಪು ಕುಳಿಯ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು.
ಕೆಂಪು ದೈತ್ಯ ನಕ್ಷತ್ರ ಎಂದರೇನು?
ಕೆಂಪು ದೈತ್ಯ ನಕ್ಷತ್ರವು ದೊಡ್ಡದಾದ, ವಯಸ್ಸಾದ ನಕ್ಷತ್ರವಾಗಿದ್ದು ಅದು ವಿಸ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ತಣ್ಣಗಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ನಕ್ಷತ್ರದ ಜೀವನ ಚಕ್ರದ ನಂತರದ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ, ಅದು ತನ್ನ ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಇಂಧನವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಿದಾಗ ಮತ್ತು ಭಾರವಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸುಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಓರಿಯನ್ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಕೆಂಪು ದೈತ್ಯ ನಕ್ಷತ್ರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಬರಿಗಣ್ಣಿಗೆ ಗೋಚರಿಸುವ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ನಕ್ಷತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು Betelgeuse ಹಂತವನ್ನು ಹೇಗೆ ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ?
ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಅದರ ಸ್ಪಂದನಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಕೆಂಪು ದೈತ್ಯ ನಕ್ಷತ್ರದ ಬೆಟೆಲ್ಗ್ಯೂಸ್ನ ಹಂತವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. Betelgeuse ಆವರ್ತಕ ವಿಸ್ತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಂಕೋಚನಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ (ಕುದಿಯುವ ಮಡಕೆ ಉಗಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವಂತೆ), ಅದರ ಹೊಳಪಿನಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಪಂದನಗಳನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಸಂಶೋಧಕರು ನಕ್ಷತ್ರದ ಪ್ರಸ್ತುತ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಬಹುದು.
CURRENT AFFAIRS 2023
